پیچ گوشتی

پیچ گوشتی یکی از ابزارهایی است که همه ما از آن استفاده کرده ایم یا در دست کسی آن را دیده ایم. این ابزار کاربردهای فراوانی در صنعت های حرفه ای، نیمه حرفه ای و خانگی دارد؛ از همین رو لازم است همه شما در مورد این ابزار و کاربردهای آن اطلاعاتی داشته باشید.

به دلیل اینکه به عنوان عمومی ترین ابزار دستی شناخته می شود پس همه ما نیاز داریم حتی در خانه از این ابزارها داشته و مدل های مختلف آن را بشناسیم. بسیاری از شما آشنایی زیادی با پیچ گوشتی و انواع آن نداشته و تصور می کنید که با یک پیچ گوشتی می توان تمام پیچ های دنیا را باز کرد. این تصور کامل اشتباه است؛ چراکه برای پیچ های مختلف باید از پیچ گوشتی های مختلفی استفاده نمایید.

با ما همراه شوید تا اطلاعاتی را در مورد پیچ گوشتی و انواع مختلف آن همچون پیچ گوشتی ریز، پیچ گوشتی بلند، پیچ گوشتی ستاره ای و… به شما ارائه دهیم.

پیچ گوشتی چیست؟

این ابزار یکی از متداول ترین و عمومی ترین ابزارها در هر صنعتی به حساب آمده و در خانواده ابزار آلات دستی و برقی قرار دارد. پیچ گوشتی ها ابتدا به صورت کاملا ساده تولید می شدند، اما با گذشت زمان انواع مختلفی از آن ها تولید شد. همانطور که گفتیم نوع دستی و برقی آن توسط طراحان تولید و به بازار عرضه شدند.

به طور کلی از انواع پیچ گوشتی ها برای باز و بسته کردن تمامی پیچ ها در مدل های مختلف، استفاده می شود. تاکنون ریشه عبارت پیچ گوشتی به درستی مشخص نشده، قسمت دوم آن یعنی “گوشتی” ریشه مشخص و معلومی ندارد و ارتباط آن با کلمه پیچ واضح نیست.

البته احتمال دارد که این عبارت تغییر کرده و تحریف شده عبارت گَشتی باشد.
این ابزارها با استفاده از نیروی کمکی گشتاور و یا اهرمی، می توانند انواع پیچ ها را باز کنند و یا ببندند.

تاریخچه پیچ گوشتی

پیچ گوشتی های اولیه دارای فرم ساده ای بوده و یک دسته برای نگهداری داشتند و در سال 1800 میلادی اولین مدل آن اختراع شد. در گذشته از این ابزار برای انجام کارهای پزشکی نیز استفاده می شدد.

بعد از گذشت زمان فرم و طراحی پیچ گوشتی ها تغییر کرده و مدل های مختلفی از آن ها را وارد عرصه بازار کردند. در واقع انواع مختلفی از پیچ ها وجود دارند و با توجه به ساخت آن ها مدل های جدیدی از پیچ گوشتی طراحی شدند.

اجزای پیچ گوشتی

به طور کلی پیچ گوشتی ها اعم از پیچ گوشتی ریز و پیچ گوشتی بلند از اجزای زیر تشکل می شوند.

دسته پیچ گوشتی

این قطعه برای این است که شما بتوانید پیچ گوشتی را به درستی در دست گرفته و آن را کنترل کنید، همچنین باعث می شود تا پیچ گوشتی در هنگام کار از دست شما سر نخورد. ارگونومی دسته باید به گونه ای باشد که شما بتوانید آن را به راحتی در دست گرفته و بعد از کار به بافت دست شما آسیبی نزند.

در گذشته بیشتر از پلاستیک های معمولی و طراحی ساده برای ساخت پیچ گوشتی استفاده می کردند، اما کنون تغییرات بسیاری در مورد دسته این قطعات رخ داده که باعث شده کار کردن با پیچ گوشتی برای شما آسان تر شود. امروزه از سلولز استات و پلاستیک برای ساخت دسته استفاده کرده و بر روی آن یک پلاستیک گرما قرار می دهند.

میله محور (شنک یا شفت)

ساخت میله محور اهمیت بسیاری دارد؛ چراکه در هنگام کار فشار اصلی به این قسمت وارد شده و اگر مقاومت بالایی نداشته باشد، پیچ گوشتی می شکند. با این کار ممکن است به شما نیز آسیب وارد شود.

معمولا از فولادی سخت برای ساخت آن استفاده می کنند تا در هنگام کار میله دچار خمیدگی و تغییر نشود. شفت پیچ گوشتی گرد یا 6 ضلعی هستند و این طراحی باعث شده تا شما بتوانید در صورت لزوم فشار بیشتری را به پیچ گوشتی وارد کرده و گشتاور زیادی را اعمال نمایید.

سری پیچ گوشتی: این قطعه می تواند به میله محور متصل و یا جدا باشد. سری پیچ گوشتی در مدل های مختلفی تولید شده که با انواع پیچ ها مطابقت دارند. این تکه از آلیاژ ها و فلزات مختلفی همچون تیتانیوم، S2، استیل ضد زنگ، قولاد تند بر یا HHS، SVM و دیگر فلز های اشتباع نشده ساخته می شود. از فلزهای اشباع نشده به منظور کاهش خطر برق گرفتگی استفاده خواهد شد.

روش های تولید پیچ گوشتی

دو روش مختلف و رایج به نام های روش فورج و ماشین کاری برای ساخت پیچ گوشتی وجود دارد. این دو روش به شرح زیر هستند.

فورج

در روش فورج گرمای زیادی به فلز داده و سپس آن را با استفاده از جکش کاری، به شکل و مدل دلخواه در می آورند. پیچ گوشتی های ساده شده از این روش، دارای مقاومت بیشتری نسبت به روش سری ماشین ها هستند. از همین رو شما می توانید از این پیچ گوشتی ها برای بستن پیچ هایی استفاده کنید که از مواد سخت و یا نرم ساخته شده اند.

ماشین کاری

این روش به قالب ریزی نیز مشهور بوده از برش مواد فلزی ساخته می شود. به عبارت دیگر در روش قالب ریزی از برش دقیق فلزها در جهت خلاف بافت استفاده می کنند. از همین رو مقاومت کمتری نسبت به روش فورج خواهد داشت.

برای ساخت پیچ گوشتی در این روش، باید از ماشین های بسیار دقیق با ریزکاری بالا استفاده شود. متاسفانه محصولاتی که با این روش تهیه می شوند شکننده هستند و ممکن است در هنگام کار آسیب ببینند و یا بشکنند.

تکنیک های مختلف برای کار با پیچ گوشتی

تکنیک هایی برای کار با انواع پیچ گوشتی ها مانند پیچ گوشتی بلند و پیچ گوشتی ریز وجود دارد که بهتر است آن ها را بدانید.

گرما: برای بالا بردن و یا بهبود عملکرد پیچ گوشتی، معمولا سری آن را در معرض دمای بسیار گرم قرار داده و قبل از اینکه سری پیچ گوشتی سرد شود، پیچ مورد استفاده زا می بندند و یا باز می کنند.

انجماد: این روش باید برخلاف روش قبلی عمل می کند. یعنی لازم است سر پیچ گوشتی را درحد زیادی سرد کنید. با اینکار قدرت و دوام سر پیچ گوشتی افزایش پیدا کرده تا پیچ به راحتی باز و بسته شود.

روکش: معمولا از روکش تیتانیوم و در برخی از سری ها روکش الماس برای افزایش طول عمر و بالا بردن کار کردن سری پیچ گوشتی استفاده خواهد شد.

انواع پیچ گوشتی

همانطور که گفتیم با گذشت زمان انواع مختلفی از پیچ گوشتی ها به وجود آمده و شما می توانید از آن ها برای باز و بسته کردن انواع مختلفی از پیچ ها استفاده نمایید. انواع این محصولات به شرح زیر هستند.

پیچ گوشتی ترمینالی

این مدل پیچ گوشتی از متداول ترین نوع پیچ گوشتی ها به حساب آمده و بسیاری از ما آن را دیده ایم. پیچ گوشتی ترمینالی در دو مدل 2 سو و 4 سو تولید می شوند. این پیچ گوشتی ها در سایز های 12 سانتی متری و 14 سانتی متری در بازار وجود دارند.

مدل 4 سوی آن در ابعاد مختلفی همچون 75 * 2.4 میلی متری، 100 * 3 میلی متری و 150 * 3.8 میلی متری به بازار عرضه خواهند شد.
همانطور که می بینید تنوع بالایی در خصوص پیچ گوشتی های ترمینالی وجود داشته و به همین دلیل برای کار بر روی انواع مختلفی از پیچ ها می توانید از آن ها استفاده نمایید. ست 6 عددی پیچ گوشتی ترمینالی در یک دسته قرار دارند.

سری تمامی این پیچ گوشتی ها سیاه کاری شده و برای ساخت میله محور آن از نیکل کروم مولیبدن استفاده کرده اند. از همین رو مقاومت بالایی در برابر خوردگی و فشار خواهند داشت. ارگونومی دسته پیچ گوشتی ترمینالی به گونه ای است که به راحتی در دست جا خوش می کنند و جنس پلاستیکی آن نیز می تواند حس راحتی به شما بدهد.

پیچ گوشتی ستاره ای

این مدل از پیچ گوشتی ها به ترکس نیز معروف هستند. سری این پیچ گوشتی همانند ستاره طراحی شده و به منظور اطمینان از اعمال گشتاور بالا، پیچ گوشتی ستاره ای را به کار می گیرند. مدل ترکس شباهت نسبتا کمی به پیچ گوشتی 6 ضلعی دارد.

سری پیچ گوشتی ستاره ای از فولاد کروم وانادیوم ساخته شده و می تواند مقامت بالایی را از خود نشان دهد. این پیچ گوشتی ها براساس استانداردهای بین المللی ISO طراحی و ساخته شده اند.
ساختار این پیچ گوشتی در قسمت دسته و میله محور مانند دیگر انواع پیچ گوشتی ها است، تنها تفاوت آن را می توان در سری پیچ گوشتی مشاهده کرد.

معمولا پیچ های خودروها، ترمز دوچرخه ها، موتور سیکلت ها، سیستم های الکترونیکی و رایانه ای و دیسک های سخت از مدل ستاره ای بوده و شما باید از پیچ گوشتی ستاره ای برای باز و بسته کردن آن ها استفاده کنید.

پیچ گوشتی ساعتی

این مدل از پیچ گوشتی نیز ماننند مدل ترمینالی، یک ست کامل هستند و برای باز و بسته کردن انواع پیچ های ظریف و ریز مینیاتوری از آن ها استفاده می شود. این ست داخل یک جعبه در سایز های مختلفی تولید می شوند.

ساختار این مدل پیچ گوشتی با مدل هایی که در بالا نام بردیم تفاوت داشته و از پلاستیک برای دسته آن استفاده نمی کنند. در انتهای پیچ گوشتی یک سری جداگانه به کار رفته که باعث متمایز شدن آن نسبت به انواع دیگر شده است. برای تعمیرات ساعت های مچی و ساعت های دیواری، گوشی موبایل لپ تاپ می توانید آن ها را به کار بگیرید.

پیچ گوشتی بلند

پیچ گوشتی بلند دارای میله محور بلندی بوده و در مدل های دو سو و چهارسو به بازار عرضه می شود. به همین دلیل می توانید برای باز و بسته کردن پیچ های مختلفی مانند پیچ های دو سو و پیچ های چهار سو از آن استفاده کنید. میله محور بلند آن به شما امکان می دهد پیچ هایی را باز کرده یا ببنیدید که دور از دسترس هستند.

از پیچ گوشتی های بلند می توان برای باز و بسته کردن پیچ های خودرو و دوچرخه استفاده کرد. این مدل از پیچ گوشتی دارای خاصیت کوبش است و از همین رو می توانید با استفاده از آن به پیچ های زنگ زده و سفت ضربه وارد کنید. با این کار پیچ های سفت راحت تر باز می شوند.

پیچ گوشتی بلند از جنس کروم وانادیوم ساخته شده و در برابر ضربه، خوردگی و نیروی پیچشی مقاومت بالایی دارد. قسمت سری پیچ گوشتی دارای خاصیت مغناطیسی بوده و پیچ به آن می چسبد، از همین رو کار را برای کاربر آسان تر خواهد کرد. کل طول پیچ گوشتی بلند به 75 میلی متر رسیده و طراحی آن کاملا ارگونومیک است.

پیچ گوشتی ریز

پیچ گوشتی ریز شامل انواع مختلفی از جمله پیچ گوشتی دو سو، چار سو، پیچ گوشتی ساعتی و … می شود. پیچ گوشتی ریز اجازه می دهد تا شما تعادل بیشتری داشته و با کمترین فشار پیچ های مختلف را باز نمایید. این پیچ گوشتی نیز مانند پیچ گوشتی بلند از متریال کروم وانادیوم تولید خواهد شد.

طراحی دسته آن نیز به گونه ای است که شما می توانید هم از طریق انگشت هایتان و هم کل دست، پیچ گوشتی را کنترل کنید. اندازه و طول مختلفی از پیچ گوشتی ریز طراحی و به بازار عرضه می شود. با توجه به نیاز خود می توانید یکی از ست های پیچ گوشتی ریز را خریداری نمایید.

پیچ گوشتی فیلیپس

مدل فیلیپس دومین نوع پرطرفدار و متدوال در انواع پیچ گوشتی ها به حساب می آید. شکل سری این پیچ گوشتی به شکل ضربدری بوده و برای اعمال گشتاور بیشتر شده اند. برای استفاده از این پیچ گوشتی ها، پیچ شما باید چهار سو داشته باشند و به صورت دقیق سری پیچ گوشتی در داخل پیچ قرار گیرد.

پیچ گوشتی آلن

پیچ گوشتی آلن یکی از معروف ترین مدل های پیچ گوشتی بوده که ظاهری زیبا و شیکی دارد. برای باز کردن و بستن پیچ های 5 و یا 6 گوشه می توانید از این مدل پیچ گوشتی استفاده کنید. پیچ گوشتی های آلن در کاربردهای کارگاهی و صنعتی مورد توجه قرار می گیرند و ممکن است برای کارهای خانگی چندان هم به آن نیاز نباشد.

پیچ گوشتی مربعی

مطمئنا با شنیدن اسم این پیچ گوشتی می توانید مدل آن را پیش بینی کنید. سری پیچ گوشتی مربعی برای پیچ هایی استفاده می شود که سوراخ مربعی دارند. استفاده از پیچ و پیچ گوشتی مربعی باعث می شود تا شما با لغزندگی بسیار کمتری روبرو شوید.

«سوالات متداول پیچ گوشتی»